Drwinia
Pierwsza wzmianka o Drwini pochodzi z 1270 roku, wtedy osada była własnością księcia Bolesława Wstydliwego. Nazwę swą przyjęła od rzeki przepływającej przez nią (dokument z 1262r. wspomina o potoku "Durena").
Zmienne były losy późniejszych stosunków własnościowych wsi - w 1487 roku część osady należała do króla, ale całość stała się królewszczyzną dopiero w 1531 roku i pozostawała nią aż do 1772 r., kiedy to została włączona przez zaborców do dominium niepołomickiego. Taki stan rzeczy trwał do pierwszej wojny światowej. Większość miejscowości tworzących dzisiejszą gminę ma równie stare metryki. Dokument z 1276 r. wymienia Trawniki (wtedy jako "Górka") i Groblę - obie osady znajdowały się wówczas jeszcze na lewym brzegu Wisły. Niedary wspomniane są po raz pierwszy w 1358 r., Wyżyce w 1365 r., Wola Drwińska w 1367 r., a Dziewiń w 1270 roku. Najstarszą parafią są Mikluszowice - wzmianka o nich pochodzi z 1326 roku. Sama osada jest jednakże niewątpliwie starsza, gdyż na Górze św. Jana archeologowie znaleźli materiały z XI i XII wieku - przypuszczalnie istnieć musiało tam grodzisko. Podobnie rzeczy mają się z Groblą, uważaną przez niektórych badaczy za dawną siedzibę kasztelanii starobrzeskiej. Brak jednak ostatecznych dowodów na potwierdzenie tej tezy.